Ramana Maharshi*:
“Voor het onderzoek dat werkelijk tot het Kennen (Jñāna) van het Zelf kan leiden is het niet nodig het woord ‘ik’ te herhalen – zoek slechts met naarbinnen gerichte aandacht waaruit het ‘ik’ ontspringt. Meditatie over ‘ik ben niet dit – ik ben Dat’ kan soms wel een hulpmiddel zijn, maar het is niet het onderzoek (vichāra) zelf”.
Een belangrijke aanwijzing die ik ooit heb gekregen voor het werken met aandacht was ‘neti – neti’ (niet dit – niet dit). Telkens wanneer ik merkte dat mijn aandacht niet bij het werkoppervlak was moest ik in gedachten ‘neti – neti’ herhalen, zodat ik weer met mijn aandacht bij het werk zou geraken.
Ik weet nog goed dat ik het in een werkweekend heel vaak moest herhalen, maar dat het niet lukte om continu bij het werk te verwijlen. Zo’n werkweekend bestond uit zes werkperiodes van anderhalf uur, waarin je dan met ‘neti – neti’ kon oefenen. Op het laatst had ik het er helemaal mee gehad en liet de oefening, zeker ook door de geestelijke vermoeidheid, varen. Het ‘neti – neti’ vond vooral in mijn hoofd, brein of geest plaats en bleek het eenvoudigweg waarnemen zonder me te focussen op het werk voldoende te zijn om het werk te zien gebeuren.
* uit: Ramana Upanishad, samengesteld en vertaald door P. Renard, uitg. Servire, 1999, ISBN 90 7668 101 5, pag.146.